Waar is de fictie?

Er loopt feedback binnen op mijn nieuwste roman, Een filosofie van de fiets - Londense notities, als zou het geen roman zijn. Nochtans staat er roman op de kaft, zo gaat de feedback verder. Ceci n'est pas une pipe?

Iedereen heeft andere boeken op de teller staan. Alleen al daarom houdt iedereen er een andere conceptie op na over wat een roman is, en wat niet. Ik zou het waarderen dat iedereen zich bewust werd van de relativiteit van zijn eigen opvatting. Enige twijfel is altijd op zijn plaats.

Zelf had ik net Un roman français van Beigbeder en HHhH van Binet (twee romans die de grenzen van het genre aftasten) achter de kiezen toen ik voor het predikaat roman opteerde. Die grenzen interesseren mij. Ik zou ook kunnen verwijzen naar psycho-geografische geschriften, of naar romans als pseudo-biografieen, de noemer waaronder het volgens mijn redactrice Eva gecatalogeerd moet worden.

Eén misvatting bestaat erin te denken dat een roman per se fictie hoeft te zijn. Ik geef even de romandefinitie mee zoals die op Wikipedia te vinden is:
"Met de term roman wordt een grote verscheidenheid aan vooral prozateksten aangeduid die overwegend van fictionele aard zijn."
Het probleem ligt dus veeleer bij de labels van de boekentoptiens, namelijk fictie en non-fictie, en waarbij de roman als spreekt het voor zich bij de fictie terecht komt. Een roman in de non-fictie afdeling kunnen velen niet denken, terwijl het perfect kan volgens de definitie. Verzamelingenleer, lagere school.

Voor Een filosofie van ... vertrok ik van eigen ervaringen in Londen, die ik uitvergrootte, waar ik dingen aan toevoegde, tot op een moment dat de lezer niet meer weet waar de waarheid stopt en het verzinsel begint. Ikzelf trouwens ook niet meer helemaal goed.

Ik vind de discussie over fictie of non-fictie minder relevant. Een vraag waar ik me veeleer op toeleg, is die naar hoe er contemporain geschreven kan worden in tijden van internet, of in het begin van de eenentwintigste eeuw. De tijdelijke oplossing op de eeuwige zoektocht die ik toepas in deze al dan niet roman, bestaat uit heel korte hoofdstukken. Toen ik mijn manuscript in A4 formaat indiende, had ik evenveel pagina's als kapittels. Tegelijk spring ik vrij snel van één thema naar een ander, om dingen dan elders te hernemen, de tekst dynamisch maken. Dit sluit aan bij mijn eigen internetervaring, en ik denk ook met de internetervaring van de (jongere?) lezers.

Een tweede vraag waar ik me als ik schrijf zeer bewust van ben, is die naar wat een hedendaagse schrijver kan toevoegen. Er staan bibliotheken vol meesterwerken. Kijk ik alleen nog maar bij de letter H, dan stuit ik meteen op Haasse en Hesse en Houellebecq, de eerste die mij te binnen schieten, elkeen met verschillende meesterwerken. Kunnen we beter? Welke jonge schrijver haalt het in zijn hoofd de handschoen op te nemen tegen Dostojewski? Moet er dan niet meer geschreven worden?

Dan is er die ene gezongen zin
The poets down here don't write nothing at all
They just stand back and let it all be

Zo mag de wereld nooit worden, vol toekijkende zombies. Met dezelfde gedrevenheid als deze auteur, denk ik: Boon was er niet bij in 2010. Multatuli evenmin. Ik wil de tijd documenteren. Ik wil registreren wat zich voor mijn ogen afspeelt. In de Londense notities heb ik de Britse hoofdstad gefotografeerd vanuit het kikvorsperspectief van de fietser. Zonder camera, niet als een fotograaf, maar als schrijver, met woorden, met overpeinzingen, en in onderling verschillende korte hoofdstukken die de vlugge veelheid van de stad evoceren. Met fictie en met non-fictie. Geen roman?

reyers laat uit de bocht of net niet

wanneer ik mijn emails beantwoord
heb ik graag aan in een klein window aan de zijkant
reyers laat op staan
lieven van gils weet de gesprekken aangenaam te houden
en men steekt er vaak nog iets op

dinsdag werd volgend onderwerp aangesneden
zijn de hoge weddes in het voetbal moreel verantwoord
dit naar aanleiding van het nieuwe contract van kompany
150k per week

in de arabische wereld waar miljoenen mensen armoe lijden
belandt al het geld voor de olie bij enkele sjeiks
een van die sjeiks steekt zijn geld in een zak
vliegt naar engeland om zich daar een voetbalploeg als speeltje te nemen
in engeland waar een schoonmaakster 800 pond per maand verdient
de voetballers stellen zich bij aanname van het geld nooit vragen
mij lijkt er een probleem

een relevante maatschappelijke discussie dus
reyers laat nodigde daarvoor uit
een voetbaljournalist en een reclamejongen
guillaume van der stighelen
waarom vragen ze eddy wally niet
ook aangenaam wegpraten
verdient ook goed zijn boterham
zal er ook wel iets over kwijt kunnen

het was mij trouwens al opgevallen dat onderzoeksjournalistiek dezer dagen meest voorkomt op de sportpaginas
een dopingaffaire
de fifabonzen die het bont maken
enzoverder
wie cdo s wil vinden in de kranten van voor 2008 zal zijn speurneus moeten opzetten

de opmerkingen van Filip Joos
voetballers verdienen toch wel verschrikkelijk veel
het is wel goed dat ook een verdedigers veel geld kunnen verdienen
en liever een verstandige Kompany dan een warhoofd als Tevez
als ze hierop eerlijk belastingen betalen ziet hij geen probleem

de reclamejongen had zich van discussie vergist
hij bleef de bonus van het inbev management verdedigen
hij vermeldde dat hij elke week gaat zien naar het amateurvoetbal van zijn zoon
wat hem op een of andere manier moest kwalificeren voor deze topic

lieven van gils bedankte de gasten voor de boeiende filosofische sic discussie

herzlich willkommen

herzlich willkommen hangt er boven de ingang van stadler in berlijn
de grootste fietsenwinkel in duitsland zo werd me verteld
of dat klopt weet ik niet
alleen dat stadler zeer groot is
beeld je een grootwarenhuis in
gevuld met fietsen
als je een exemplaar wil uitproberen
dan pik je er een en fiets je rond in de winkel
foto volgt
en ben je achteraf vergeten waar je het rijwiel vandaan hebt
achterin herstelt een team van 10
kapotte fietsen
wil je echter een gestileerd model
dan moet je naar de boetieks
niet bij stadler

ook opvallend
weinig elektrische fietsen in duitsland
heel anders dan in frankrijk
waar de overheid ferme premies geeft aan wie een elektrisch toestel wil kopen
sommigen zien daar de hand van de nucleaire lobby in

terwijl we het over elektrische fietsen hebben
de europese regelgeving zou gaan veranderen
ipv 250 watt toegestaan
zou het naar 500 watt gaan
waardoor ouden van dagen zich te pletter zouden rijden
of ook fietsterrorist worden
zo zeggen fietserorganisaties

er bestaan ook elektrische vespa's
in frankrijk zie je die al veel
je hoort ze niet
de vespa's op kernenergie