dinsdag 22 mei 2012

Bicycle Diaries

Mijn recentste roman, Een filosofie van de fiets - Londense notities, werd verschillende keren vergeleken met David Byrnes Bicycle Diaries. Niet geheel verrassend, beide boeken gaan over stadsfietsen.

De Standaard schreef:
"U popelt nu vast om luid ‘David Byrne!’ te roepen, want die schreef twee jaar geleden al het gelijkaardige boek Op de fiets. Dat is ook Declercq niet ontgaan, want hij vermeldt hem in zijn eigen boek, eraan toevoegend dat hij geen fan is. Dat laatste is echter vreemd, want de gelijkenissen zijn frappant: net als Declercq fietst ook Byrne omdat het hem een gevoel van vrijheid en opwinding geeft, omdat het hem geestelijk fit houdt en omdat het hem toestaat meer te zien."

Ik heb David Byrne gelezen terwijl ik al bezig was met het uitwerken van mijn manuscript. Byrne's boek dat gebaseerd is op zijn fietscolumns voor een Amerikaanse krant werd mij (samen met andere boeken) toegestuurd door de Nederlandse uitgever voor wie ik Een filosofie van ... oorspronkelijk geschreven heb.
(Gelukkig kwam De Bezige Bij Antwerpen even later op de proppen, enfin, dat is een ander verhaal)

David Byrne's boek kon mij helemaal niet bekoren. Mijn voornaamste kritieken:

1 De columns van David byrne werden slordig bijeen gegooid, eerst Amerikaanse steden, daarna steden in de rest van de wereld, naar het mij toeschijnt in een willekeurige volgorde, ik ontwaar geen opbouw.

2 Ik stootte soms op platte clichés. Eén voorbeeld:
"Flying into Tegel Airport in Berlin, I look down at the neatly ordered fields and roads - even in the surrounding forests the trees are in neat rows - and I think to myself how this entire country, the landscape, everything as far one can see, has been ordered."
We weten allemaal waar deze opvattingen vandaan komen. Ik wil dan roepen: blijf in Anglosaxia, of leer een tweede taal (misschien spreekt hij meerdere talen, ik weet het niet). Het is namelijk helemaal niet zo dat Berlijn en Duitsland meer geordend zijn dan pakweg Parijs en Frankrijk, integendeel.

3 Ik kreeg weinig impressie van de man achter de auteur, net zoals je iemand niet kunt leren kennen aan de hand van zijn Facebook-profiel. Byrne schrijft bijvoorbeeld hoe hij in Manila (het kan ook een andere stad geweest zijn) fietst naar de galerij waar zijn kunstwerken van de hand gedaan worden. Het lezen van Byrne betekende voor mij net een aanmoediging om ervoor te zorgen dat de lezer voeling kreeg met de aspiraties, de ontgoochelingen van de protagonist (het ging om fictie). In die zin heeft het enige invloed gehad.

P.S.: Ik ben me bewust van de beperkingen en de relativiteit van mijn eigen leeservaring. Andere mensen lezen anders, ten bewijze deze blogbijdrage.